Adaptacja nowoczesnej instalacji wentylacyjnej w historycznym budynku to zadanie wymagające wyjątkowej precyzji. Kamienice mają swoje ograniczenia – grube ściany, małe przestrzenie serwisowe i akustykę, która nie wybacza błędów. Dlatego przy planowaniu wentylacja mechaniczna z rekuperacją we Wrocławiu w tego typu obiektach najważniejszym celem jest zachowanie ciszy i minimalna ingerencja w oryginalną strukturę. Poniżej przedstawiamy kluczowe zasady, które pozwolą osiągnąć cichą i wydajną pracę systemu bez naruszania zabytkowej tkanki budynku.
Trasy kanałów bez bruzd w murach
W kamienicach obowiązuje zasada: „nie kuć, tylko wykorzystać to, co już istnieje”. Oznacza to prowadzenie kanałów bez bruzdowania w murach, które są często nośne i objęte ochroną konserwatorską. Zamiast tego stosuje się płaskie kanały wentylacyjne (np. o przekroju 50×150 mm lub 60×200 mm), ukrywane w sufitach podwieszanych lub zabudowach g-k nad korytarzami i w łazienkach.
Doskonałym rozwiązaniem jest także wykorzystanie istniejących szachtów kominowych lub pionów technicznych, które kiedyś służyły wentylacji grawitacyjnej. Zamiast przebudowy ścian wystarczy wprowadzić w nie elastyczne przewody o małej średnicy i niskim oporze przepływu. W efekcie zachowuje się integralność konstrukcji, a system pozostaje łatwy do serwisowania.
Projektant powinien też zwrócić uwagę na odległości od stropów drewnianych – prowadzenie kanałów przy belkach wymaga dodatkowej izolacji przeciwpożarowej i akustycznej.
Ograniczanie przenoszenia drgań i dźwięków konstrukcyjnych
W starych budynkach drgania potrafią rozchodzić się po konstrukcji niczym w pudle rezonansowym. Dlatego każdy element systemu powinien być mechanicznie odizolowany od murów i stropów.
Najważniejsze środki tłumienia to:
• podwiesia antywibracyjne z wkładkami gumowymi lub sprężynowymi,
• elastyczne wkładki kompensacyjne pomiędzy centralą a kanałami głównymi,
• separacja skrzynek rozprężnych od konstrukcji (np. montaż na wieszakach elastycznych).
Dzięki temu drgania z wentylatorów nie przenoszą się na ściany, a w pomieszczeniach nie słychać charakterystycznego „buczenia”. Warto też unikać sztywnych obejm metalowych bez podkładek – to jeden z najczęstszych błędów montażowych.
Dobór tłumików liniowych i skrzynek rozprężnych
Aby w sypialni panowała cisza, kluczowe jest ograniczenie prędkości przepływu powietrza i wygładzenie strumienia przed anemostatem. Najlepiej sprawdzają się tłumiki liniowe wypełnione wełną akustyczną lub pianką melaminową, które montuje się tuż przed nawiewem i wywiewem.
Drugim elementem są skrzynki rozprężne – czyli komory montowane między kanałem a anemostatem. Umożliwiają one spowolnienie powietrza, redukcję turbulencji i równomierne rozprowadzenie strumienia. W domowych warunkach warto dążyć do prędkości w kanałach na poziomie 2–3 m/s, co zapewnia minimalny szum przepływu.
Dobrze dobrane tłumiki potrafią zredukować poziom hałasu o 10–15 dB(A), co w praktyce oznacza różnicę między wyraźnym szumem a niemal niesłyszalnym tłem.
Czerpnie i wyrzutnie – jak uniknąć hałasu z zewnątrz?
W kamienicach często spotyka się zjawisko „wzmacniania” dźwięków z ulicy przez źle umiejscowione czerpnie i wyrzutnie. Aby tego uniknąć, należy:
• unikać lokalizowania czerpni w osi okien sypialni i salonów,
• stosować kratki z tłumieniem akustycznym lub czerpnie zintegrowane z wymiennikiem,
• kierować wyrzutnie w stronę podwórza lub dachu, z dala od sąsiednich okien.
Dodatkowo warto wybrać centrale z wentylatorami EC o płynnej modulacji obrotów – pozwalają one obniżyć prędkość pracy w nocy, ograniczając hałas do minimum, a jednocześnie utrzymują odpowiednią wymianę powietrza.
Plan rewizji i dostępu serwisowego w ciasnych przestrzeniach
W kamienicach przestrzeń techniczna jest zawsze na wagę złota, dlatego plan rewizji i serwisu należy przygotować jeszcze przed montażem. Dostęp do filtrów, tłumików i skrzynek rozprężnych powinien być możliwy bez demontażu sufitu ani uszkadzania zabudowy.
Najlepiej, gdy rewizje mają postać małych drzwiczek serwisowych (20×20 cm lub 30×30 cm), zlokalizowanych w korytarzach lub garderobach. W przypadku płaskich kanałów można stosować rewizje szczelinowe lub systemowe nakładki magnetyczne.
Dobrym rozwiązaniem jest także montaż centrali w miejscu o stabilnej temperaturze – np. w pomieszczeniu gospodarczym lub wnęce pod schodami – z łatwym dostępem dla serwisanta.
Bilans nawiewu i wywiewu – jak uniknąć „gwizdania”?
Nieprzyjemne „gwizdanie” na anemostatach to najczęściej wynik zaburzonego bilansu nawiewu i wywiewu. Zbyt duża różnica ciśnień powoduje zwiększenie prędkości na kratkach i charakterystyczny świst.
Dlatego w projekcie należy zachować równowagę przepływów – ilość powietrza nawiewanego powinna być równa ilości usuwanego. Dodatkowo warto zadbać o:
• równomierne rozłożenie punktów nawiewnych,
• regulację przepustnic podczas uruchomienia systemu,
• anemostaty o dużej średnicy, które umożliwiają spokojny przepływ.
Profesjonalny wykonawca powinien wykonać pomiar wydatków i hałasu przy odbiorze instalacji – to gwarancja, że system będzie cichy również po kilku miesiącach użytkowania.
Najważniejsze uzgodnienia konserwatorskie i przeciwpożarowe
Instalacja rekuperacji w kamienicy wymaga także uzgodnień formalnych. Choć każda sytuacja jest inna, można wskazać kilka ogólnych zasad:
• w budynkach wpisanych do rejestru zabytków nie wolno ingerować w elewację bez zgody konserwatora,
• przebicia ścian zewnętrznych pod czerpnie lub wyrzutnie wymagają opinii konserwatora i projektanta konstrukcji,
• w drewnianych stropach należy stosować izolację ogniochronną kanałów (np. płyty z wełny skalnej o klasie EI30),
• instalacje przechodzące przez przegrody pożarowe muszą być wyposażone w klapy przeciwpożarowe z certyfikatem.
Warto również sprawdzić, czy projekt nie narusza istniejących pionów wentylacji grawitacyjnej – często są one wykorzystywane przez sąsiadów i nie mogą być przekształcone bez uzgodnienia wspólnoty.
Wentylacja mechaniczna z rekuperacją we Wrocławiu – komfort w zabytkowych wnętrzach
Cicha praca rekuperacji w kamienicy nie jest kwestią szczęścia, lecz świadomego projektu i doboru komponentów. Kluczem jest minimalna ingerencja w konstrukcję budynku, odpowiednie tłumienie akustyczne i precyzyjna regulacja przepływów.
Dobrze zaplanowana wentylacja mechaniczna z rekuperacją we Wrocławiu pozwala cieszyć się świeżym powietrzem bez hałasu, zachowując jednocześnie klimat i estetykę historycznego wnętrza. Dzięki niej cisza w sypialni przestaje być marzeniem – staje się standardem współczesnego komfortu w dawnych murach.